Jazz Q – Pori Jazz 72

Jazz Q to formacja w Czechosłowacji w latach siedemdziesiątych mająca status podobny do naszego SBB. Muzycy zapełniali sale koncertowe swoich najlepszych czasach w całej Czechosłowacji i wyjeżdżali na festiwale do wielu europejskich krajów. Zespół powstał już w 1964 roku z inicjatywy pianisty, który grywał najczęściej na instrumentach elektrycznych Martina Kratochvila i znanego w Polsce z nagrań z udziałem Zbigniewa Seiferta flecisty Jiri Stivina. Ten drugi zdecydował się na prowadzenie własnego zespołu na początku lat siedemdziesiątych i już do Jazz Q nie wrócił. Od tego czasu zespół w zmieniającym się składzie był autorskim projektem Kratochvila. W XXI wieku zespół kilka razy powracał na czeskie sceny, jednak to były jedynie okazjonalne i rocznicowe okazje. Historia grupy przypomina mi nieco, mimo wcześniejszego początku działalności historię SBB. W ich muzyce odnajdziecie inspirację muzyką fusion, ale też rockowymi realizacjami Blood Sweet and Tears, Chicago i brytyjskiego rocka symfonicznego. To musiało się podobać w czasach świetności zespołu i pozwalało trafić z muzyką nie tylko do fanów jazzu.

Zespół tworzył muzykę instrumentalną, ale poszerzając potencjalne grono odbiorców zapraszał często do współpracy wokalistki i wokalistów. Dziś Kratochvil raczej już nie zajmuje się czynnie muzyką, na estrady wraca okazjonalnie, prowadzi jednak prężnie działającą w Czechach wytwórnię Bonton, która z czasem rozrosła się do gigantycznych rozmiarów, stając się również wytwórnia filmową, wydawcą książek, właścicielem sieci kin, rozgłośni radiowych i portali internetowych. Dziś katalog Bonton znalazł się chyba w Supraphonie, albo czeskim oddziale Sony, więc do gry musiał wkroczyć niezrównany GAD Records. Już w 2013 roku polskie wydawnictwo wypuściło na rynek koncert zespołu z Bratysławy z 1975 roku („Zivi Se Divi: Live In Bratislava 1975”). Jesienią 2020 roku ukazał się kolejny album zespołu Kratochvila – „Pori Jazz 1972” – tym razem premierowe nagrania pochodzą z taśm odnalezionych w archiwach radiowych w Finlandii i zawierają materiał zarejestrowany w czasie występu zespołu na festiwalu w fińskim Pori.

Premiera archiwalnych nagrań zespołu zbiegła się z kolejnym powrotem grupy pod nazwą Jazz Q na czeskie sceny i nagraniem premierowego albumu „Amulet”, który mam na liście koniecznych zakupów. Jak co roku, mam nadzieję wybrać się latem na kilka dni do Pragi i odwiedzić znajome sklepy z płytami. Jeśli tylko trafię na „Amulet”, z pewnością się o tym dowiecie. Co prawda za powrotami po latach nie przepadam, ale Kratochvil to człowiek z kategorii tych, co już nic nie musza i mam nadzieję, że po prostu dobrze bawi się, zapewne z młodszymi od siebie o pokolenie muzykami.

„Pori Jazz 72” to jednak materiał dokumentujący koncert zespołu u szczytu możliwości twórczych i mody na granie w stylu wtedy jeszcze ciągle bardzo świeżym i odkrywczym. W sumie, to gdybym musiał w sklepie wybierać, to biorę w ciemno nagranie z 1972 roku i zostawiam to z 2020 (którego nie słyszałem) dla kogoś innego. Mam kilka studyjnych płyt zespołu z lat siedemdziesiątych i zapewniam Was, że mimo, że nie są najgorsze, to te koncertowe mają u mnie z marszu o jedną gwiazdkę więcej. Zresztą podobnie jak każdy materiał, który przeszedł przez niezwykle trafną selekcje Michała Wilczyńskiego, który ma zdaje się niezły dostęp do archiwów Kratochvila.

Zespół Jazz Q w składzie, w którym wystąpił na festiwalu w Pori nagrał legendarny album studyjny „Pozorovatelna”. Ja bez chwili wahania wybieram propozycję koncertową. Na nagraniu z Pori czuć, że to był magiczny moment i być może jeden z najlepszych koncertów w tym składzie. Jeśli lubicie Mahavishnu Orchestra, Return To Forever, albo pamiętacie wczesne SBB, ten album jest właśnie dla Was. To doskonały dokument magicznych czasów, kiedy wszystkim gatunkom muzycznym i muzykom było chyba do siebie najbliżej, kiedy można był grać rocka i jazz jednocześnie i nikt nie pytał jak takie granie się nazywa. Według festiwalowych kronik, Jazz Q był w 1972 roku supportem dla Chicka Corea. Myślę, że słysząc zza kulis występ czeskiej (wtedy czechosłowackiej) grupy, musiał mieć tremę nieco większą niż zwykle.

Jazz Q
Pori Jazz 72
Format: CD
Wytwórnia: GAD Records
Data pierwszego wydania: 2020
Numer: 5903068121074