Pięknie wydany zestaw 4 płyt CD gromadzi wszystkie 7 albumów nagranych dla Philipsa oraz jeden utwór ze strony B singla. Producentów reedycji należy pochwalić za to, że nie wypełnili zestawu gromadą odrzuconych wersji nazywanych żeby było ładniej alternatywnymi lub fragmentami rozmów ze studia nagraniowego, jak to zwykle bywa w takich wznowieniach.
Nina Simone otrzymala staranne wykształcenie muzyczne. Jednak kiedy z przyczyn rasowych nie dostała się do konserwatorium, życie zmusiło ją do zarabiania pieniędzy grą i śpiewem w klubach i barach New Jersey. Wykorzystując swoje klasyczne wykształcenie oraz doświadczenia wokalne z chóru stworzyla tam właśnie w latach pięćdziesiątych niepowtarzalny i jakże łatwo rozpoznawalny styl.
Zanim o dzisiejszej płycie - odpowiadając na postulaty czytelników postanowiłem sięgać trochę głębiej i częściej do archiwum zdjęciowego...
Nina Simone i Al Schackman - Warszawa, rok 1997
Pierwsza płytą wydaną przez Philipsa był zestaw koncertowych nagrań z Nowego Jorku znany pierwotnie pod tytulem Nina Simone In Concert. Te proste, kameralne aranżacje na fortepian, gitarę, bas i perkusję pokazują przegląd stylistycznych możliwości artystki. Są również dokumentalnym zapisem koncertów pokazującym artystkę młodą, ale już bardzo dojrzalą, doskonale czującą publiczność. Niewątpliwie doświadczenia z występów w barach i klubach nocnych zrobiły swoje. Jednocześnie te swieżo brzmiące, proste, a przez to bardzo autentyczne nagrania pokazuja Ninę Simone, jako ciekawą pianistkę, której ambicje sięgają znacznie dalej, niż wyznacza to konwencja akompaniamentu partii wokalnych.
Wolno snujące się tematy w rodzaju I Loves You Porgy czy Plain Gold Ring, tworzą atmosferę koncertu. Ciekawie wypada utwór do tekstu Kurta Weila - Pirate Jenny. Momentami sposobem budowania dźwięku Nina Simone przypomina na tej płycie wokalistkę jazzową, kiedy indziej zaś pieśniarkę folkową w rodzaju legendarnej Odetty. Wypróbowanym numerem koncertowym okazuje się być nagrany tu po raz pierwszy Go Limp - utwór wykonywany później setki razy na koncertach. Nina Simone napisala go pewnie z myślą o dialogu z rozbawioną publicznością. W tej rejestracji brzmi wyjątkowo prawdziwie i pokazuje dobry humor artystki i jej sluchaczy. Na deser dostajemy premierową prezentacje kompozycji Niny - Mississippi Goddam.
Na pierwszym dysku zmieściły się również nagrania z płyty Broadway Blues Ballad. To zupełnie inna koncepcja muzyczna, mimo że nagrania pochodzą również z 1964 roku. Duża orkiestra, smyczki, chórek i dopracowane, ale grzeczne i nieco pozbawione życia aranżacje. Nina zdecydowanie mniej gra na fortepianie. Utwory są krótkie, co najwyżej czterominutowe, spełniające ramy czasowe radiowego przeboju w okresie nagrania. Orkiestrą kierują na zmianę Horace Ott i Hal Mooney. Być może jest to ta sama orkiestra, albo dwa różne sklady. Dokumentacja na ten temat niestety nie zachowała się do dnia dzisiejszego. Repertuar, tak jak wskazuje na to tytuł płyty, jest bardzo różnorodny.
Broadway Blues Ballad jest jedną ze słabszych płyt w dorobku Niny Simone. Repertuar nie pasuje do barwy jej głosu. Aranżacje liderów orkiestr są przesłodzone, nie eksponują walorów wokalnych artystki. Muzyka jest poprawna, ale niczym nie wyróżnia się spośród wielu produkcji w podobnym stylu. Będąc na początku swojej drogi w komercyjnym świecie wytwórni nagraniowych Nina Simone dała sobie narzucić koncepcje producentów. Później jeśli nagrywała z dużą orkiestrą, często sama pisała aranżacje.
Nie znaczy to, że sesja Broadway Blues Ballad całkiem pozbawiona jest ciekawych fragmentów. Do takich niewątpliwie należy otwierający płytę Don't Let Me Be Misunderstood, przypominający nieco charakterem poprzednie nagrania oraz wyraźnie dłuższy od pozostałych utworów Nobody.
Drugi krążek tego wydawnictwa rozpoczynają nagrania z albumu I Put A Spell On You. To płyta zrealizowana w 1965 roku. Zawiera również, tak jak poprzednia, aranżacje orkiestrowe, jednak jest o wiele ciekawsza w warstwie instrumentalnej. Już w utworze tytułowym pojawia się bardzo stylowe solo saksofonu. W zestawie utworów znaczący jest udział francuskich kompozycji. W Tomorrow Is My Turn Charlesa Aznavoura aranżacja przypomina nieco wczesne piosenki tytułowe z filmów o Jamesie Bondzie. Swą premierę ma tutaj również kolejny wielki przebój Niny - Ne Me Quite Pas Jacquesa Brela. Poza tym jest jeszcze kilka utworów o francuskim rodowodzie. To wpływ speców od reklamy holenderskiego Philipsa oraz owoc fascynacji samej artystki, która często podróżowała w tym czasie, już jako gwiazda, do Europy. Nina Simone zdecydowanie lepiej wypada jednak w kameralnych składach i stricte jazzowym repertuarze.
Na płycie I Put A Spell On You można wyróżnić jeszcze rock and rollowy Gimme Some z ciekawymi chórkami i kameralny, zagrany bez orkiestry i najlepszy tutaj utwór - Blues On Purpose. To jedyny utwór w którym znalazło się miejsce dla ciekawego sola fortepianu i niewątpliwie najbardziej jazzowy moment plyty. Jest to zarazem jedno z nielicznych nagrań instrumentalnych Niny Simone.
Komuś takiemu jak Nina Simone można wybaczyć dwie nieciekawe muzycznie płyty. Te przygody z orkiestrą sa raczej nieudane. W połowie drugiego krążka zaczyna się wreszcie coś dziać. Przepiękna wokaliza Be My Husband otwiera wyśmienitą płytę Pastel Blues. Wreszcie wraca jazz, ciemny głos Niny znajduje właściwy repertuar. Smyczki i chórki nie zmieściły się w studio. Zostali tylko sprawdzeni muzycy. Al Schackman i Rudy Stevenson grają na gitarach. Całość uzupełnia sekcja rytmiczna. Gitarzyści czasem zagrają w tle coś ciekawego, perkusja miarowo nabija rytm, a gwiazda Niny Simone świeci niezwykle jasnym blaskiem. Premierowe wykonanie Strange Fruit i Sinnerman stanowi fantastyczne zakończenie drugiego krążka zestawu.
Kolejną płytę CD z zestawu rozpoczynaj a nagrania z płyty Let It All Out. Skład muzyków podobny jak na Pastel Blues, a repertuar jakby bliższy amerykańskiej tradycji musicalowej. Dla zaakcentowania koncepcji stylistycznej, płytę otwiera Mood Indigo Duke Ellingtona. Solo z Love Me Or Leave Me przypomina jazzową interpretację któregoś z utworów Mozarta, pokazując jednocześnie biegłość techniczną Niny Simone w grze na fortepianie.
Glos Niny w wolnych utworach potrafi być niezwykle nastrojowy, operując jednocześnie wielką skalą dynamiki. W szybszych fragmentach czasem brakuje jej nieco swingu, to jednak nie błąd techniczny, ale element specyficznego, tak łatwo przecież rozpoznawalnego stylu, do którego część utworów pasuje idealnie, inne zaś nie powinny znaleźć się w jej repertuarze. Tak jest w przypadku Don't Explain Billie Holiday - to nie jest utwór dla Niny Simone. W całym zestawie płyt Philipsa oraz we wszystkich innych nagraniach Nina Simone wypada najlepiej w kameralnych rejestracjach koncertowych własnych kompozycji. Świat ceni ją przede wszystkim za Mississippi Goddam, Sinnerman (to utwór ludowy nieznanego blizej pochodzenia, ale kojarzony z Niną właśnie), Four Woman, Take Me To The Water (z płyty High Priestess Of Soul) czy Images śpiewanego a capella.
Kolejna płyta umieszczona na trzecim krążku CD to niestety znowu orkiestrowe aranżacje, pochodzacą z 1965 roku Wild In The Wind. Płyta warta opisania i wysłuchania przede wszystkim dlatego, że zawiera słynną kompozycję Niny Four Woman. Utwór ten dał tytuł całemu zestawowi nagrań Philipsa. Wyróżnić można równiez Wild Is The Wind kompozycji Dimitri Tiomkina i wykonywany jedynie przy akompaniamencie fortepianu If I Should Lose You. Nie sposób też nie zauważyć premierowego wykonania Lilac Wine. Ta płyta jest nieco lepsza od poprzednich dwu produkcji orkiestrowych, głównie dlatego, że zawiera utwory grane w wolniejszych tempach, orkiestry jest zdecydowanie mniej, a Niny więcej.
Czwarty dysk zestawu to nagrania z płyty High Priestess Of Soul uzupełnione jednym z utworów wydanych pierwotnie na stronie B singla. To ostatnia płyta nagrana przez artystkę dla Philipsa i jednocześnie ostatni krążek zestawu Four Woman. Dostajemy tu znowu nagrania orkiestrowe. Takiej masakry wykonanej na bluesie Brown Eyed Handsome Man Chucka Berry nigdy nie słyszałem. Ta płyta to zupełnie niepasujący do Niny Simone repertuar. Bronią sie jedynie po raz kolejny jej własne kompozycje (a także gitarzysty jej zespołu i wiernego przyjaciela Rudy Stevensona). Najjaśniejszym punktem jest właśnie kompozycja Niny - Take Me To The Water. Można odnieść wrażenie, że płyta powstała z konieczności wypełnienia zobowiazań kontraktowych wobec Philipsa.
Nina Simone z czasów kontraktu z Philipsem (1964 - 1965) to artystka bardzo nierówna, czasem genialna, czasem uginająca się pod presją komercyjnych producentów. Dla fanów to zestaw obowiązkowy, pięknie wydany i niespecjalnie drogi. Dla pozostałych słuchaczy wystarczyłaby płyta Nina Simone In Concert i składanka z pozostałych.
Nina Simone
Four Woman: The Nina Simone Philips Recordings
Format: CD
Wytwórnia: Verve
Numer: 065 021-2
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz