Stuff Smith – Cat On A Hot Fiddle

Stuff Smith jest dla jazzowych skrzypiec postacią równie ważną, co Django Reinhard dla gitary, Louis Armstrong dla trąbki, czy Lester Young dla saksofonu altowego. Każdy instrument ma jazzowego prekursora. Oczywiście znawcy tematu będą się spierać, czy w muzycznej prehistorii nie powinno wymienić się Eddie Southa, albo Joe Venutiego jako tego, który odkrył skrzypce dla jazzu. To oczywiście spór nierozstrzygalny, przynajmniej w przypadku Venutiego, bowiem nagrań Eddie Southa zachowało się niewiele i w zasadzie o jego roli w rozwoju jazzowych skrzypiec wiemy więcej z relacji świadków niż z zachowanych nagrań.

Stuff Smith nagrywał już w latach trzydziestych w składach, gdzie skrzypce były dominującym solowym instrumentem. Po wielu latach te nagrania trafiły na kompilacje takie jak „Hot Jazz Violin: Jazz Legends 1930 – 1940”. To były lata jeszcze przed wynalezieniem płyty długogrającej. Trudno więc znaleźć ważne nagrania z początku jego kariery, które mogą znaleźć się w Kanonie Jazzu. Jeden wybitny album ze Stuffem Smithem w roli lidera, a właściwie współlidera już w Kanonie się znalazł – to płyta „Stuff And Steff, Jazz in Paris 82” w wykonaniu Stephane Grappelly’ego i Stuffa Smitha zawierająca nagrania z 1965 roku.

„Cat On A Hot Fiddle” powstał w pamiętnym dla jazzu 1959 roku. Jest ważnym albumem we wcale nie tak obfitej, choć niezwykle różnorodnej dyskografii Stuffa Smitha nie tylko ze względu na jego wyśmienitą formę, ale również dlatego, że to nagraniowy debiut Shirley Horn i początek jej wielkiej kariery. Gdyby pominąć jedną przypadkową sesję z big bandem Quincy Jonesa, Shirley Horn po raz kolejny zagrała na czyjejś płycie dopiero ponad 30 lat później (nagrania z Carmen McRae). Według jednej z biografii Stuffa Smitha, początkowo ten album miał być swoistym songbookiem George’a Gershwina z Shirley Horn w roli wokalistki, jednak wyszło trochę inaczej, wykorzystano tylko kilka utworów z udziałem debiutantki, a resztę płyty wypełniono innymi kompozycjami nagranymi w innym składzie, w tym kilkoma utworami napisanymi przez lidera. 

W kolejce do Kanonu Jazzu czekają jeszcze co najmniej dwa albumy z udziałem Stuffa Smitha – płyta formacji Sun Ra z 1973 roku – „Deep Purple” i album „Stuff Smith” nagrany w 1957 roku z Oscarem Petersonem.

Repertuar płyty to w większości znane melodie George’a Gershwina. W wykonaniu Stuffa Smitha są pełne swingu i dawnej elegancji. W 1959 roku jazz był już w nieco innym miejscu, a Stuff Smith swoimi późniejszymi nagraniami (jak choćby również zawierający repertuar Gershwina album Sun Ra z 1973 roku) udowodnił, że te melodie są ponadczasowe.

Obecność albumu „Cat On A Hot Fiddle” w Kanonie Jazzu nie jest medalem za wysługę lat. To świetny jazzowy album również dzisiaj. Momentami zaskakujący, pełen energii, dla znawców jazzowej wiolinistyki pozycja absolutnie obowiązkowa. Ja mam do tego instrumentu niezwykły sentyment. Być może w związku z tym skrzypcowe albumy mają nieco łatwiej i szybciej są w tym cyklu prezentowane. Jednak wybitnych albumów wystarczy nam na wiele lat, a ciągle pojawiają się nowe. W Kanonie Jazzu stosuję nienaruszalną zasadę próby czasu – od wydania płyty musi minąć co najmniej 20 lat, żeby mieć pewność, że czas nie wpływa źle na nagranie, że staje się ponadczasowym klasykiem. Stąd też, i tu pozwolę sobie na odrobinę zupełnie nieobiektywnej refleksji – „Imaginary Room” Adama Bałdycha musi jeszcze na swoje miejsce w Kanonie trochę poczekać.

Tradycyjnie już w wypadku Stuffa Smitha milczeniem pominę jego próby wokalne – na szczęście na tym albumie śpiewa tylko w dwu utworach, co oczywiście pozwoliło w 1959 roku wydać single i umieścić je w szafach grających. Reszta muzyki jest wyśmienita i zasługuje na najwyższą ocenę.

Stuff Smith

Cat On A Hot Fiddle

Format: CD

Wytwórnia: Verve

Numer: MG VS 6097