Ornette Coleman – The Shape Of Jazz To Come

Był rok 1959. Prawdopodobnie do dziś to najlepszy rok dla jazzu, czas niedościgniony. W tym magicznym roku nagrania, które do dziś wszyscy uznajemy zgodnie za arcydzieła powstawały niemal dzień po dniu. Niezależnie bowiem od osobistych preferencji, nie ma chyba wśród fanów jazzu zbyt wielu kwestionujących wagę nagrań z tego roku. Przypomnijmy zatem…

Rok 1959 to rok nagrania między innymi „Kind Of Blue” Milesa Davisa, „Mingus Ah Um” Charlesa Mingusa, „Time Out” kwartetu Dave Brubecka, i „Giant Steps” Johna Coltrane’a. Wszystkie te albumy, oprócz „Mingus Ah Um” już w Kanonie Jazzu umieściliśmy. Charlesa Mingusa też z pewnością już niedługo tam znajdziecie… Może nawet za tydzień… Takie niedopatrzenie trzeba szybko nadrobić…

W tym roku powstały inne, może nieco mniej od tych największych uznane, ale równie doskonałe – „Portrait In Jazz” Dave Brubecka i „Blowin’ The Blues Away” Horace Silvera. Ważne płyty nagrali też Ella Fitzgerald i Duke Ellington, a Miles Davis – jakby „Kind Of Blue” i paru wyśmienitych nagrań koncertowych było mu za mało, rozpoczął nagrywanie „Sketches Of Spain” z Gilem Evansem.

No i jeszcze Ornette Coleman nagrał swój prawdziwy debiut jako lider – być może najbardziej błyskotliwy debiut w historii gatunku – „The Shape Of Jazz To Come”. To płyta, którą możecie postawić na półce obok „Kind Of Blue”, „Time Out” i „Giant Steps”. To równie ważna dla historii gatunku i jednocześnie równie piękna, choć nieco trudniejsza muzyka. Wcześniej ukazały się jego dwie autorskie płyty wydane przez mało nawet wówczas znaną wytwórnię Contemporary – „Something Else!!!” i „Tomorow Is A Question!”, ale to był rodzaj rozgrzewki…

Ornette Coleman w tym nagraniu zignorował po raz pierwszy wszystkie reguły jazzowej akcji. Wyzwolił siebie i swoich muzyków z wszelkich twórczych ograniczeń i pozwolił im grać… Nie zrobił właściwie niczego więcej… Tylko zebrał właściwych ludzi i pozwolił im grać… Tylko, że nikt wcześniej tego nie zrobił. To mógł zrobić tylko ktoś młody, nie mający za sobą zbyt wielkiego bagażu muzycznych doświadczeń. Tym jednym albumem Ornette Coleman uwolnił na zawsze wszystkich muzyków z wszelkich ograniczeń.

Mimo tego stworzył dzieło niespodziewanie strawne nawet dla mniej doświadczonych słuchaczy. To płyta nie tylko pełna dźwięków saksofonu lidera, to także wyśmienita jego współpraca z Donem Cherry i wyśmienita gra Charlie Hadena, szczególnie w „Focus On Sanity” – gdzie ma wiele miejsca na solowe popisy…

„The Shape Of Jazz To Come” to album niewarygodnie dojrzały, w szczególności, jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że stworzony został przez muzyków, którzy właśnie tą płytą praktycznie debiutowali na wielkiej jazzowej scenie. To dotyczy wszystkich członków zespołu, Charlie Haden nagrał wcześniej jedną, czy dwie płyty z Paulem Bley’em, Billy Higgins też dokonał jedynie mało dziś znaczących rejestracji… A lider – Ornette Coleman ośmielony sukcesem „The Shape Of Things To Come” i owacyjnym przyjęciem w nowojorskim Five Spot już w następnym roku nagrał kolejne arcydzieło – „Free Jazz”, rozbudowując swój zespół do dwu kwartetów… Ale o tym innym razem.

Ornette Coleman

The Shape Of Jazz To Come

Format: CD

Wytwórnia: Atlantic

Numer: 081227313326