Tomasz Stańko New York Quartet – Wisława

Nowy zespół Tomasza Stańko to od razu gwiazdorska obsada. Poprzednie zespoły często kształtowały się przy wielkim mistrzu. Tym razem jest nieco inaczej. Nie podlega dyskusji funkcja lidera i sprawcy wszystkich muzycznych akcji w każdym z utworów. Nie ma też wątpliwości, to w muzyce słychać, że pozostali członkowie zespołu zapatrzeni są w swojego mistrza. Wszyscy mają jednak swoje zajęcia poza zespołem Tomasza Stańki. Mam jednak nadzieję, że ten zespół nagra jeszcze niejedną płytę. Thomas Morgan i Gerald Cleaver to wyśmienita sekcja, tworząca wyśmienite trio – jeden z najlepszych obecnie zespołów z Craigiem Tabornem. David Virelles to wyśmienity pianista, współpracujący między innymi z Chrisem Potterem („The Sirens”), rozpoczynający też karierę solową.

Zespół grał niedawno w Polsce, niestety nie udało mi się zobaczyć żadnego z koncertów. Słuchałem jednak Tomasza Stańko pewnie kilkadziesiąt razy na żywo i wyobrażam sobie, że również tym razem było wyśmienicie. Nie ujmując nic poprzednim składom muzyków towarzyszących Tomaszowi Stańko, ten jest najlepszy od lat. Amerykańscy muzycy w niezwykły sposób potrafią dopasować się do unikalnego stylu lidera. Pewnie tak było na koncertach. Tak jest też na płycie, choć od razu muszę zaznaczyć, że ten album nie jest jakiś szczególnie wybitny. Uważam, że jest płytą zmarnowanych możliwości. No i jest za długi. Gdyby był krótszy o jedną płytę byłby lepszy. Wcale nie dlatego, że są na nim jakieś ewidentne wpadki. Są jednak słabsze momenty. Przede wszystkim jednak mam wrażenie, że neo-bopowa sekcja i genialny w swojej różnorodności pianista grają gdzieś obok wielkiego lidera. Improwizacje Tomasza Stańki są wyśmienite. Od lat jednak wolę słuchać go na koncertach. Mniej więcej od czasów „Litanii”, a to już wiele lat. Mam wrażenie, że Tomaszowi Stańko jest zwyczajnie za ciasno w ECM, który mimo, że jest wytwórnią o wielkim znaczeniu dla całego środowiska narzuca jednak pewien rodzaj stylistyki, słynny ECM Sound. Chciałbym usłyszeć Tomasza Stańko w nieco bardziej żywiołowym wcieleniu. Takim, jak na koncertach, podobno nawet dostępnych w postaci nieoficjalnych nagrań, które jednak do mnie nie dotarły. Takiego koncertu jednak chyba ECM nie wyda. To nie pasowałoby do ich katalogu.

Tomasz Stańko, to nie tylko wielki liryk, improwizator i wyśmienity kompozytor. To także, a może przede wszystkim wybitnie dyskretny lider zespołu, pozostawiający wiele miejsca dla jego członków, przede wszystkim wybitnego i kompletnego, całkiem niedawno zupełnie nieznanego pianisty – Davida Virellesa. W tym właśnie leży cały problem „Wisławy”. Jeśli musi mieć dwie płyty – to ja poproszę zestaw przygotowany nieco inaczej – na jednym krążku Tomasza Stańko solo, na drugim genialne fortepianowe trio bez trąbki.

Wiem, że Tomasza Stańko należy u nas wielbić. Dla mnie też jest muzykiem absolutnie fenomenalnym. Nie gra dźwięków pozbawionych sensu, chyba nigdy takich nie zagrał. Ja jednak wolę Freelectronic, „Litanię” i inne albumy na których odnajduję równowagę. Nie oznacza to, że przekreślam szanse Tomasz Stańko New York Quartet. Wcale nie. Ten zespół może nagrać wybitne neo-bopowe albumy. Ale powinien to zrobić w całości w USA, z amerykańskim producentem i pewnie wydać w innej wytwórni.

Jeśli ktoś nie słyszał dotąd Tomasza Stańko – w USA to jest ciągle możliwe, może też w paru innych krajach na świecie z dala od Europy, to „Wisława” będzie dla niego objawieniem. Ja wiem, że można lepiej i to jest mój problem z tym albumem, wraz z poczuciem niewykorzystanej okazji współpracy z wybitnymi muzykami.

Tomasz Stańko New York Quartet

Wisława

Format: 2CD

Wytwórnia: ECM

Numer: 602537137725